Amaç: Bir buton ile bir zilin çalıştırılması devresinin kavranması.
Giriş: Devre bağlantı şemasını, kapalı ve açık şema olarak ayrı ayrı inceleyeceğiz.
· Kapalı şema, elektrik tesisatında iletkenlerin yolunu (boru vb.) ve devre elemanlarının (sigorta, ek kutusu, buton, alıcılar, üreteç vb.) yerlerini gösteren şemadır. Buna tek hat şeması da denir. Elektrik projeleri kapalı şema olarak çizilir.
· Açık şema; tesisatta elektrik devresini, alıcı ile kumanda araçları ile birlikte gösteren iletken dolaşım şemasına denir. Meslek elemanı devrenin bağlantısını bu şemaya göre yapar, buna bağlantı şeması da denir. Bundan sonraki devre uygulamalarımızda, devre düzenini kapalı şemaya göre bağlantıları ise açık şemaya göre oluşturacağız.
· Açık şema; tesisatta elektrik devresini, alıcı ile kumanda araçları ile birlikte gösteren iletken dolaşım şemasına denir. Meslek elemanı devrenin bağlantısını bu şemaya göre yapar, buna bağlantı şeması da denir. Bundan sonraki devre uygulamalarımızda, devre düzenini kapalı şemaya göre bağlantıları ise açık şemaya göre oluşturacağız.
· Çağırma ve bildirim tesisatlarının temeli bir butonla bir zil tesisatıdır. Bir buton ve bir zilden oluşan devrede butona basıldığı müddetçe zil çalar, elimizi kaldırdığımızda ise zilin enerjisi kesilir. Bu devrenin kurulması, çalışması ve arızaları iyi öğrenildiğinde, bundan sonraki devrelerde kolaylık sağlanır.
Kullanılacak Elemanlar:
 |
| KAPALI ŞEMA |
 |
| BİR ZİL BİR BUTON TESİSATI AÇIK ŞEMA |
İşlem Basamakları:
1. Devreyi ortamın durumuna göre plançete üzerinde sıva altı veya sıva üstü boruları içinden çekiniz. Eğer ortamda borular döşenmemiş ise kapalı şemaya göre boruları döşeyiniz.
2. Zil ve buton yerlerini belirleyiniz. Açık şemaya göre iletkenleri, daha önceden döşenmiş borular içine döşeyiniz.
3. Boruların uç kısımlarına, açıkta iletken kalmayacak şekilde zil ve butonu uygun ağaç vidası ile monte ediniz.
4. İletken uçlarını uygun araç ile soyarak zil ve butonun bağlantı vidasına irtibatlandırınız.
5. Gerekli kontrolleri yaparak buat kapağını kapatınız.
6. Devreye kontrollü bir biçimde enerji veriniz.
7. Kesinlikle enerji altında çalışmayınız.
8. İşiniz bittikten sonra, malzemeleri yerinden düzgünce sökünüz.
Sorular:
9.Devrede kullanılan buton, sigorta, transformatör, zil gibi elemanların özelliklerini yazınız.
